Ως βακτηριακή ασθένεια που σχετίζεται με τη συμπεριφορά, η τερηδόνα είναι μία από τις πιο διαδεδομένες ασθένειες στον κόσμο που θα μπορούσαν να αποφευχθούν. Ακόμη και στς αναπτυγμένες χώρες στις οποίες πραγματοποιείται φθορίωση στο νερό και υπάρχει εύκολη πρόσβαση σε φθοριούχες οδοντόκρεμες, μεγάλο ποσοστό των παιδιών εξακολουθεί να υποφέρει από προχωρημένη τερηδόνα. Τα τελευταία 50 χρόνια, η πρόληψη κατά της τερηδόνας έχει επικεντρωθεί κυρίως στην παροχή φθορίου, είτε μέσω του δικτύου του νερού, της οδοντόκρεμας είτε μέσω επαγγελματικών προϊόντων στο οδοντιατρείο.

Η πρόληψη κατά της τερηδόνας δε βασιζεται μονο στο φθοριο

Η σωστή γνώση των αιτιολογικών παραγόντων της οδοντικής τερηδόνας, ωστόσο, είναι σημαντική στη διαδικασία ανάπτυξης ενός ολιστικού προληπτικού προγράμματος για τον άνθρωπο.

Η απομετάλλωση της επιφάνεια του δοντιού  συνήθως οφείλεται σε μείωση του pH κάτω από την κρίσιμη τιμή του που είναι περίπου 5.6. Η κρίσιμη τιμή του pH δεν είναι μία σταθερά, αλλά σχετίζεται με την ποσότητα ασβεστίου και φωσφόρου που υπάρχει, καθώς και με το ίδιο το pH.

Το μικροβίωμα του οδοντικού βιοφιλμ αναπτύσσεται μετά τη γέννηση και επηρεάζεται σημαντικά από την κατανάλωση ζυμώσιμων υδατανθράκων, ιδιαίτερα της σακχαρόζης και της φρουκτόζης. Η παραγωγή οργανικών οξέων από το μεταβολισμό των σακχάρων μειώνει το pH στο βιοφίλμ, δημιουργώντας μια μεταβολή στο μικροβίωμα, γνωστή και ως οικολογική μετατόπιση του Marsh.

Ως εκ τούτου, η διατροφική αλλαγή προς την ουσιαστική μείωση της κατανάλωσης ζαχαρούχων τροφίμων και ποτών είναι το πρώτο βήμα στην πρόληψη της τερηδόνας. 

Εκτός από τη διατροφή, το φθόριο εξακολουθεί να είναι εξαιρετικά σημαντικό για την πρόληψη κατά της τερηδόνας. Ωστόσο, η δράση του φθορίου, ειδικά για την επαναμετάλλωση, περιορίζεται από τη συγκέντρωση βιοδιαθέσιμου ασβεστίου και φωσφόρου στο τοπικό περιβάλλον (υγρό βιοφίλμ). Η επαναμετάλλωση είναι δυνατή μόνο με την παρουσία βιοδιαθέσιμου ασβεστίου και φωσφόρου. Όμως με το σάλιο να είναι η εγγενής πηγή, ο πόρος είναι περιορισμένος. Πρόσφατα, πολλά προϊόντα που περιέχουν ασβέστιο και φώσφορο έχουν αναπτυχθεί και διατίθενται στο εμπόριο.

Ενώ υπάρχουν πολλές έρευνες για την αποτελεσματικότητα αυτής της μεθόδου, τα στοιχεία για πολλούς εξακολουθούν να είναι περιορισμένα. Η αναστολή της απομετάλλωσης και η επακόλουθη επαναμετάλλωση στις πρώιμες τερηδόνες (λευκές κηλίδες) θεωρείται μερικές φορές απίθανη λόγω της αδυναμίας του ασθενούς να μειώσει τους παράγοντες κινδύνου, όπως είναι η ζάχαρη και οι κακές συνήθειες στοματικής υγιεινής, συμπεριλαμβανομένου του μεσοδόντιου καθαρισμού. Η ανεπαρκής ροή του σάλιου και τα αναπτυξιακά ελαττώματα στο σμάλτο είναι επίσης παράγοντες που εμποδίζουν τη θεραπεία.

Σε αυτές τις περιπτώσεις, οι προληπτικές εμφράξεις (sealants) μπορούν να είναι αποτελεσματικές, ωστόσο η επαναμετάλλωση της περιοχής μπορεί να μην είναι ύστερα δυνατή.  Αυτά τα προϊόντα είτε σφραγίζουν την επιφάνεια της βλάβης είτε διεισδύουν στο πορώδες τμήμα της βλάβης για να μειώσουν την απώλεια μετάλλων από το δόντι και να εμποδίσουν την πρόοδο της βλάβης.

Η πρόληψη της οδοντικής τερηδόνας απαιτεί πολλά περισσότερα από απλές φθοριώσεις. Η σωστή γνώση της πορείας της τερηδόνας βοηθάει τον κλινικό στη διαμόρφωση ενός εξατομικευμένου προληπτικού προγράμματος για τους ασθενείς.

Πηγή: http://www.dental-tribune.com/articles/news/europe/35804_caries_prevention_is_not_just_more_fluoride.html

Η θεραπεία των παιδιών μπορεί να είναι απαιτητική αλλά τελικά ποιος μπορεί να διαφωνήσει ότι η ανταμοιβή ενός υγιούς, παιδικού χαμόγελου είναι μεγάλη; Φανταστείτε ένα ανήσυχο παιδί, το οποίο έρχεται, με τη συνοδεία των γονιών του, στην κλινική σας για πρώτη φορά και αντιμετωπίζει το νέο περιβάλλον με νευρικότητα. Οι γονείς καθησυχάζουν το παιδί τους, ενώ η ομάδα σας το χαιρετά με ένα φιλικό χαμόγελο και το συνοδεύει στον χώρο της εξέτασης.

Μετά από κάποια ώρα συζήτησης με τους γονείς, ο ασθενής οδηγείται για εξέταση με φιλικό τρόπο. Απαιτούνται ακτινογραφίες και παρόλο που υπάρχουν λίγα δάκρυα στα μάτια του, η ομάδα σας καταφέρνει να καθησυχάσει το παιδί και τα πράγματα παίρνουν το δρόμο τους. Όταν όλα έχουν ολοκληρωθεί, το παιδί κατεβαίνει από την καρέκλα και σας προσφέρει ένα χαρούμενο χαμόγελο και ένα “κόλλα πέντε”.

Τότε ξαφνικά, η πραγματικότητα σας χτυπάει την πόρτα και συνειδητοποιείτε ότι το έργο σας μόλις αρχίζει. Καθώς εξετάζετε τις ακτινογραφίες, παρατηρείτε ότι υπάρχει τερηδόνα στα πίσω δόντια του ασθενή, η οποία δεν ήταν κλινικά ορατή. Το μυαλό σας αρχίζει να συλλαμβάνει ένα σχέδιο θεραπείας με βάση τα κλινικά ευρήματα. Οι επιλογές αρχίζουν να κυλούν σχετικά με το ποια θεραπεία θα ήταν ιδανική, αν αισθάνεστε άνετα να την αναλάβετε και αν νομίζετε ότι θα είστε σε θέση να διαχειριστείτε το παιδί κατά τη διάρκεια της. Το σχέδιο ολοκληρώνεται στο μυαλό σας και το συζητάτε με τους γονείς του παιδιού.

Όταν, λοιπόν, λαμβάνετε την απάντηση, αρχίζετε να αναρωτιέστε τι έχετε παραβλέψει και τότε σας έρχεται – τους γονείς!

Τα Εμπόδια των γονιών

Οι γονείς, οι προσδοκίες και τα στυλ γονικής μέριμνας έχουν τεράστιο αντίκτυπο στην επιτυχία της θεραπείας. Η γονική μέριμνα έχει αλλάξει τρομερά τις τελευταίες δεκαετίες. Από τη δεκαετία του 1960 έως τη δεκαετία του 1970, οι γονείς συνήθως αποδέχονταν και έδεχναν σεβασμό στους επαγγελματίες και γενικά συμφώνησαν σε συστάσεις για θεραπεία. Σήμερα, δεν είναι ασυνήθιστο οι γονείς να εξετάζουν κάθε φάση της οδοντιατρικής φροντίδας. Ο νέος “ειδικός” είναι πια το διαδίκτυο, οι ομάδες γονιών ή τα blogs.

Οι προσδοκίες έχουν, επίσης, μεταβληθεί με την πάροδο του χρόνου. Στο παρελθόν, οι γονείς αντιμετώπιζαν την οδοντιατρική θεραπεία ρεαλιστικά και περίμεναν ότι μπορεί να υπάρξει κάποια δυσφορία κατά τη διάρκεια της διαδικασίας. Τώρα, πολλοί γονείς αναμένουν ότι κάθε επίσκεψη στο οδοντιατρείο θα είναι μια  ψυχαγωγική, ανώδυνη εμπειρία θεραπείας. Ενώ αυτό είναι ο στόχος, είναι δύσκολο να επιτυγχάνεται σε καθημερινή βάση. Όσον αφορά στη γονική παρουσία κατά τη διάρκεια της θεραπείας, η προσδοκία είναι σήμερα ότι ο γονέας ή ο κηδεμόνας θα παραμείνει με τον ασθενή σε όλες τις φάσεις.

Ένας άλλος παράγοντας που πρέπει να ληφθεί υπόψη είναι η γονική συμπεριφορά. Οι αντιλήψεις των παιδιών για μια πρόκληση, όπως η οδοντιατρική θεραπεία, επηρεάζονται έντονα από την αντίδραση των γονιών τους σε αυτές τις καταστάσεις. Το άγχος αποτελεί σημαντική πρόκληση τόσο για τους ενήλικες όσο και για τα παιδιά. Κατά τη διάρκεια ενός ραντεβού, οι γονείς μπορεί να έχουν άγχος που οφείλεται σε προσωπικές τους εμπειρίες ή εμπειρίες άλλων. Τα παιδιά αντιλαμβάνονται το άγχος των γονιών τους και η διάθεση στο δωμάτιο μπορεί να αλλάξει γρήγορα.

Οι γονείς μπορούν, επίσης, να επηρεάσουν την ικανότητα του οδοντιάτρου να επικοινωνεί αποτελεσματικά με το παιδί. Πολλές φορές, οι γονείς λένε πράγματα ή χρησιμοποιούν όρους που έρχονται σε αντίθεση με τον τρόπο που ο οδοντίατρος έχει σχεδιάσει να διαχειριστεί την κατάσταση.

Η θεραπεία ενός παιδιού είναι μια καθοδηγούμενη διαδρομή, με τον οδοντίατρο να επικοινωνεί συνεχώς στο παιδί κάθε φάση της θεραπείας. Η εμπειρία αρχίζει όταν ένα παιδί εισέλθει για πρώτη φορά στην κλινική και συνεχίζει μέχρι να ολοκληρωθεί το ραντεβού.

Βρίσκοντας την τέλεια ισορροπία

Μια επιτυχημένη θεραπεία, λοιπόν, περιλαμβάνει διάφορους τρόπους ώστε να συμπεριλάβετε τους γονείς και να τους μετατρέψετε σε συνεργάτες σας για την φροντίδα της στοματικής υγείας του παιδιού:

• Εξηγήστε πλήρως τις επιλογές θεραπείας.
• Κάντε τη συζήτηση όσο πιο απλά γίνεται.
• Ο στόχος είναι βρείτε την καλύτερη λύση για τις ανάγκες του παιδιού.
• Θέσετε βασικούς κανόνες όσον αφορά στις προσδοκίες σας από το παιδί και τους γονείς σε θέματα συμπεριφοράς.
• Εάν ο γονιός τείνει να εμπλέκεται υπερβολικά στη θεραπεία, συμφωνείστε από την αρχή ότι θα είναι “σιωπηλός συνεργάτης”.
• Συνειδητοποιήστε ότι δεν μπορείτε να τους βοηθήσετε όλους, ιδιαίτερα εάν οι γονείς ή το παιδί έχουν μη ρεαλιστικές προσδοκίες από τη θεραπεία.

Η εργασία με τα παιδιά μπορεί να είναι μια διασκεδαστική εμπειρία με πολλές ανταμοιβές. Έχετε την ευκαιρία να επηρεάσετε τη συνολική ανάπτυξη ενός νέου ανθρώπου και να διαμορφώσετε τις οδοντιατρικές του εμπειρίες για μια ζωή.

Πηγή: http://www.dentaltown.com/magazine/articles/7003/behavior-management

Μελέτη διαπίστωσε ότι οι συμβουλές όσον αφορά στο πότε είναι καλύτερο να βουρτσίζουμε τα δόντια μας είναι κάπως .... ασυνεπείς.

Ποια είναι η καλύτερη ώρα για να βουρτσίσεις τα δόντια σου;

Εδώ και πολύ καιρό, η τυπισκή συμβουλή των οδοντιάτρων είναι να βουρτσίζουμε τα δόντια μας δύο φορές την ημέρα, να χρησιμοποιούμε οδοντικό νήμα συστηματικά και να κάνουμε πλύσεις με στοματικό διάλυμα.

Συνήθως το βούρτσισμα είναι μέρος της πρωινής και βραδυνής ρουτίνας μας, ενώ μερικοί άνθρωποι βουρτσίζουν τα δόντια τους μετά από κάθε γεύμα. Ποια όμως είναι πραγματικά η κατάλληλη ώρα για να βουρτσίσουμε τα δόντια μας;

Σύμφωνα με μια μελέτη που πραγματοποιήθηκε από τους ερευνητές του University College London, λόγω της απουσίας καλής έρευνας, οι συμβουλές για τον καλύτερο χρόνο βουρτσίσματος των δοντιών είναι συγκεχυμένες και ασυνεπείς.

Μερικοί οδοντίατροι συνιστούν να περιμένετε ένα ορισμένο χρονικό διάστημα μετά την κατανάλωση τροφίμων και συγκεκριμένων ποτών,όπως τα ανθρακούχα ή το κρασί, έτσι ώστε να μην βλάψετε το σμάλτο των δοντιών σας.

Ο Δρ Richard Marques, ένας από τους κορυφαίους οδοντιάτρους του Ηνωμένου Βασιλείου, συστήνει να βουρτσίζουμε τα δόντια μας τουλάχιστον δύο φορές την ημέρα, το πρωί και το βράδυ.

Ωστόσο, είναι σημαντικό να περιμένουμε τουλάχιστον 30 λεπτά μετά το φαγητό για να βουρτσίσουμε τα δόντια μας, αλλιώς το οξύ μπορεί να βλάψει την επιφάνεια των δοντιών. Το βούρτσισμα πριν από τον ύπνο είναι πραγματικά απαραίτητο, γιατί αλλιώς το φαγητό που έχει παραμείνει στα δόντια μπορεί να προκαλέσει τερηδόνα κατά τη διάρκεια της νύχτας.

Πηγή: independent.co.uk